Artykuł przedstawia wyniki badania wpływu transferów socjalnych na rozkład zamożności w Polsce w latach 2010 i 2014. Jego celem jest ocena: związku między rozkładem świadczeń i rozkładem zamożności, wpływu świadczeń na wartości wskaźników społecznych (tu: indeksów zasięgu i głębokości ubóstwa monetarnego i wielowymiarowego) oraz wpływu świadczeń na zachowania beneficjentów. Jako miary zamożności przyjęto dochód ekwiwalentny oraz wskaźnik wielowymiarowy, uwzględniający również wydatki konsumpcyjne, warunki mieszkaniowe, wyposażenie w sprzęty oraz subiektywne oceny sytuacji materialnej. Wykorzystano informacje z badania budżetów gospodarstw domowych GUS z lat 2010 i 2014.
Zestawienie rozkładu dobrobytu z rozkładem świadczeń wskazuje, że premiują one przede wszystkim osoby w najgorszej sytuacji materialnej, niezależnie od sposobu porównywania tych rozkładów i przyjętej miary zamożności. W 2014 r. stopień redukcji ubóstwa jako efektu świadczeń zwiększył się w porównaniu z 2010 r., pomimo zmniejszenia liczby odbiorców. Oszacowania średniego efektu netto świadczeń biorące pod uwagę reakcje odbiorców wskazują jednak na ich silny efekt demotywujący.
ubóstwo monetarne i wielowymiarowe, transfery socjalne, rozkłady zamożności
D31, I38
Alkire, S. (2018). Multidimensional poverty measures as relevant policy tools. OPHI Working Paper 118. Pobrane z: https://www.ophi.org.uk/wp-content/uploads/OPHIWP118.pdf.
Brown, C., Ravallion, M., van de Walle, D. (2018). A poor means test? Econometric targeting in Africa. Journal of Development Economics, (134), 109—124.
Cleveland, W. S. (1979). Robust locally weighted regression and smoothing scatterplots. Journal of the American Statistical Association, 74(368), 829—836.
Devereux, S., Masset, E., Sabates-Wheeler, R., Samson, M., Rivas, A.-M., te Lintelo, D. (2017). The targeting effectiveness of social transfers. Journal of Development Effectiveness, 9(2), 162—211.
Dudek, H. (2015). Problem stosowania jednolitych skal ekwiwalentności w analizie sytuacji dochodowej gospodarstw domowych w Unii Europejskiej. Wiadomości Statystyczne, (9), 77—94.
Gilder, G. (1981). Wealth and Poverty. New York: Basic Books.
Milanovic, B. (2000). Social Transfers and Social Assistance: An Empirical Analysis Using Latvian Household Survey Data. The World Bank Working Paper 2328. Pobrane z: https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/22191/WPS2328.pdf?sequence=2&isAllowed=y.
Murray, C. (1984). Losing Ground: American Social Policy, 1950—1980. New York: Basic Books.
Panek, T. (2014). Ubóstwo i wykluczenie społeczne. W: T. Panek (red.), Statystyka społeczna (s. 195—239). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Ravallion, M. (2001). The Mystery of the Vanishing Benefits. World Bank Economic Review, 15(1), 115—139.
Ravallion, M., van de Walle, D., Gautam, M. (1995). Testing a Social Safety Net. Journal of Public Economics, 57(2), 175—199.
Szulc, A. (1995). Skale ekwiwalentności w pomiarze dobrobytu gospodarstw domowych. Polityka Społeczna, 22(8), 37—42.
Szulc, A. (2012a). Social Policy and Poverty. Checking the Efficiency of the Social Assistance System in Poland. Eastern European Economics, 50(5), 66—92.
Szulc, A. (2012b), Estymacja przez dopasowanie. W: M. Gruszczyński (red.), Mikroekonometria (s. 309—336). Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Szulc, A. (2014). Polityka społeczna. W: T. Panek (red.), Statystyka społeczna (s. 401—433). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Van de Walle, D. (2002). The Static and Dynamic Incidence of Vietnam’s Public Safety Net. Policy Research Working Paper 2791. Pobrane z: http://documents.worldbank.org/curated/en/612111468761347354/pdf/multi0page.pdf.
White, H. (2017). Effective targeting of social programmes: an overview of issues. Journal of Development Effectiveness, 9(2), 145—161.
